Hanteer groene leges bij vergunningaanvragen
Het heffen van groene leges voor vergunningaanvragen kan een financiële prikkel zijn voor partijen om tot circulaire bouw over te gaan.
Hoe kun je groene leges toepassen?
De bouwkosten van een woningbouwproject zijn groot en gemiddeld bedragen de leges voor een vergunningaanvraag 3.34% van de bouwkosten. Dat betekent dat de leges bij een vergunningaanvraag voor een woningbouwproject ook relatief hoog zijn.
Groene leges zijn voor initiatiefnemers van woningbouwprojecten een financiële prikkel of tegemoetkoming om over te gaan tot circulaire bouw. Zij kunnen bijdragen aan de circulaire doelstellingen van de gemeente door bijvoorbeeld secundaire, biobased of herbruikbare materialen te gebruiken in plaats van nieuwe, niet-hernieuwbare materialen.
Hiervoor kan worden aangesloten bij diverse meetmethodes, zoals een lage MPG, de indicatoren van Het Nieuwe Normaal of uit het convenant Toekomstbestendig Bouwen.
Groene leges worden uitgewerkt in de legesverordening. Dit kan op verschillende manieren:
- een gehele of gedeeltelijke vrijstelling van leges als sprake is van een in de verordening beschreven omstandigheid, zoals het bouwen met circulaire materialen.
- een verlaging van de legeskosten als de bouw met een te bepalen aandeel in circulaire materialen is gerealiseerd of wordt gerealiseerd
- een gehele of gedeeltelijke teruggaaf van leges na realisatie van de bouw wanneer aan bepaalde circulaire criteria is voldaan, zoals toepassing van circulaire materialen. Juridisch gezien is hier sprake van een afzonderlijke beschikking tot teruggave, en niet van een vermindering van de legesheffing.
In ieder geval moet in de legesverordening concreet gemaakt worden aan welke criteria moet worden voldaan om aanspraak te maken op korting, vrijstelling of teruggave.
Uit de praktijk
De VNG biedt modelteksten voor het opnemen van groene leges in de legesverordening:
Een voorbeeld van groene leges is te vinden in de legesverordening van de gemeente Enschede:
2.3.7: In afwijking van artikel 2.2.b worden er voor de bouwactiviteit geen leges in rekening gebracht wanneer er sprake is van het aanbrengen van duurzaamheidsmaatregelen op/aan/bij een monument (zoals het aanbrengen van zonnepanelen, buitenunits voor warmtepompen/airco-installaties, het aan de binnenzijde isoleren van de uitwendige scheidingsconstructie van een pand, isolerend glas) wanneer het aanbrengen hiervan voor niet-monumentale panden vergunningsvrij voor de bouwactiviteit zou zijn geweest.
Juridische toelichting
Gemeenten mogen leges heffen voor vergunningaanvragen (artikel 13.1a Omgevingswet en artikel 229 Gemeentewet). De wet biedt ruimte om de legesheffing af te stemmen op het gemeentelijk beleid.
Voor het in behandeling nemen van een vergunningaanvraag voor bouwen geldt geen specifieke wettelijke regeling. Op grond van artikel 13.1a Omgevingswet en artikel 229 Gemeentewet kunnen gemeenten daarom groene leges hanteren bij aanvragen voor een omgevingsvergunning.
Voorwaarden
- Het is niet toegestaan om hogere leges te heffen dan de kosten die een gemeente maakt voor het in behandeling nemen van een vergunningaanvraag. Dit heet de opbrengstlimiet (229b Gemeentewet).
- Ook is het verboden om de hoogte van de leges afhankelijk te maken van de draagkracht van de aanvrager.
- De legesheffing mag niet in strijd zijn met een wettelijke verplichting of algemeen rechtsbeginsel. Dat doet zich bijvoorbeeld voor als de wet specifieke vormen van leges regelt. Van die wettelijke regeling mag dan niet worden afgeweken.
| Rechtsgebied | Publiekrecht > Staats-en bestuursrecht |
| Citeertitel | Omgevingswet |
| Artikel | 13.1a |
| Geldig vanaf | Invalid Date |