Neem mitigerende maatregelen uit de mer op in besluiten voor projecten
Mitigerende maatregelen uit de mer kun je opnemen in een besluit, zoals een omgevingsvergunning, als die maatregelen aanzienlijke gevolgen voor het milieu beperken of voorkomen.
Hoe kun je mitigerende maatregelen toepassen?
Als je met het eisen van mitigerende maatregelen aanzienlijke milieueffecten van een project kan voorkomen of beperken, dan moet je die maatregelen opnemen in het besluit voor het project, zoals de omgevingsvergunning of het projectbesluit. Het bevoegd gezag moet beoordelen of de mitigerende maatregelen haalbaar en effectief zijn om aanzienlijke milieueffecten te voorkomen. Een mitigerende maatregel kan gaan over het sluiten van kringlopen en ketens, waardoor de impact op het milieu vermindert. Mogelijke voorbeelden van mitigerende maatregelen zijn:
- Het winkelgebied moet voorzien in een textielhub, waar consumenten afgedankte kleding naartoe kunnen brengen. Via de hub kan kleding die hergebruikt kan worden in de winkels opnieuw worden verkocht. Kleding die (nog) niet geschikt is voor hergebruik, kan gerepareerd worden of gerecycled.
- Winkels die textiel verkopen moeten een [x] percentage van het winkeloppervlak gebruiken voor het aanbieden van tweedehands kleding.
- Het winkelgebied moet voorzien in een kledingbibliotheek, waar kleding gehuurd of geleased kan worden en dus ook weer teruggebracht wordt.
Meer informatie over op welke manier circulariteit een plek kan krijgen in milieueffectrapporten is te vinden in de Factsheet circulariteit in m.e.r.-beoordeling, van de onafhankelijke Commissie mer.
Voorwaarden
- De mer brengt de milieueffecten van plannen en projecten in beeld, maar bevat geen bindende regels of maatregelen.
- Het regelen van mitigerende maatregelen in strijd met een wettelijke regeling kan alleen bij projecten waarvoor een mer verplicht is. Dit kan dus niet bij de plan-mer.
Juridische toelichting
De mer brengt de milieueffecten van een plan of project in beeld. Als een plan of project mogelijk aanzienlijke milieueffecten tot gevolg heeft, dan moet een milieueffectrapport worden gemaakt. Aanzienlijke milieueffecten kunnen bijvoorbeeld het gevolg zijn van de effecten die het project heeft op het klimaat en de kwetsbaarheid van het project voor klimaatverandering (zie bijlage IV van de m.e.r.-richtlijn).
In de Omgevingswet en het Omgevingsbesluit staat wanneer een mer verplicht is. Een vrijwillige mer is ook mogelijk. De wet maakt onderscheid tussen twee mer-procedures:
- Project-mer
Deze procedure geldt voor projecten die staan in het Omgevingsbesluit. Dat kan bijvoorbeeld een wijziging van het omgevingsplan, omgevingsvergunning of projectbesluit zijn. Het gaat om projecten die mogelijk significante negatieve effecten hebben op het milieu. Projecten waarvoor een mer moet worden opgesteld, staan in bijlage V bij het Omgevingsbesluit (artikel 11.6 Omgevingsbesluit). Voor de ontwikkeling van een winkelgebied staat bijvoorbeeld in deze lijst (J11, bijlage V bij het omgevingsbesluit) Advies van de Commissie mer is vrijwillig (artikel 16.47). - Plan-mer
De plan-mer gaat over een omgevingsvisie, omgevingsprogramma, omgevingsplan of voorkeursbeslissing. Een plan-mer is verplicht voor besluiten die kaderstellend zijn voor projecten die aanzienlijke gevolgen kunnen hebben voor het milieu. De verplichting voor de plan-mer staat in de Omgevingswet. Plannen waarvoor een mer verplicht is, staan in artikel 16.36 Omgevingswet. Voor de plan-mer is advies van de Commissie mer verplicht (artikel 16.39 Omgevingswet).
Als nog niet duidelijk is of het plan of project aanzienlijke gevolgen kan hebben voor het milieu, dan moet je eerst een mer-beoordeling doorlopen. Het bevoegd gezag beoordeelt dan of een milieueffectrapport moet worden opgesteld. In bijlage V bij het omgevingsbesluit staat wanneer een mer-beoordeling verplicht is.
In artikel 16.53, lid 2, Omgevingswet, staat dat het bevoegd gezag voorschriften kan verbinden aan het besluit van het project die nodig zijn voor het beschermen van het milieu (mitigerende maatregelen). Dat kan ook als die voorschriften in strijd zijn met het wettelijk kader waarop het besluit wordt gebaseerd, zoals het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Mitigerende maatregelen staan in het milieueffectrapport.
Bij mitigerende maatregelen die volgen uit een mer-beoordeling, waarbij geen milieueffectrapport is opgesteld, gelden aanvullende eisen. Uit de jurisprudentie (ECLI:NL:RVS:2023:3075) volgt dat mitigerende maatregelen te herleiden moeten zijn tot de aanmeldnotitie.
Daarnaast moeten de mitigerende maatregelen noodzakelijk zijn om aanzienlijke milieueffecten te voorkomen. Als aan die eisen is voldaan, dan hoeft er geen milieueffectrapport te worden opgesteld. De mitigerende maatregelen worden dan opgenomen in het besluit voor het project, zoals een omgevingsvergunning of projectbesluit.
| Rechtsgebied | Publiekrecht > Omgevingsrecht |
| Citeertitel | Omgevingswet |
| Artikel | 16.36, 16.39, 16.43, 16.5 |
| Geldig vanaf | Invalid Date |