Neem mitigerende maatregelen uit de mer op in besluiten voor projecten

Hoe kun je mitigerende maatregelen toepassen?

Als je met het eisen van mitigerende maatregelen aanzienlijke milieueffecten van een project kan voorkomen of beperken, dan moet je die maatregelen opnemen in het besluit voor het project, zoals de omgevingsvergunning of het projectbesluit. Het bevoegd gezag moet beoordelen of de mitigerende maatregelen haalbaar en effectief zijn om aanzienlijke milieueffecten te voorkomen. Een mitigerende maatregel kan gaan over het sluiten van kringlopen en ketens, waardoor de impact op het milieu vermindert. Mogelijke voorbeelden van mitigerende maatregelen zijn:

Meer informatie over op welke manier circulariteit een plek kan krijgen in milieueffectrapporten is te vinden in de Factsheet circulariteit in m.e.r.-beoordeling, van de onafhankelijke Commissie mer.

Juridische toelichting

De mer brengt de milieueffecten van een plan of project in beeld. Als een plan of project mogelijk aanzienlijke milieueffecten tot gevolg heeft, dan moet een milieueffectrapport worden gemaakt. Aanzienlijke milieueffecten kunnen bijvoorbeeld het gevolg zijn van de effecten die het project heeft op het klimaat en de kwetsbaarheid van het project voor klimaatverandering (zie bijlage IV van de m.e.r.-richtlijn).

In de Omgevingswet en het Omgevingsbesluit staat wanneer een mer verplicht is. Een vrijwillige mer is ook mogelijk. De wet maakt onderscheid tussen twee mer-procedures:

Als nog niet duidelijk is of het plan of project aanzienlijke gevolgen kan hebben voor het milieu, dan moet je eerst een mer-beoordeling doorlopen. Het bevoegd gezag beoordeelt dan of een milieueffectrapport moet worden opgesteld. In bijlage V bij het omgevingsbesluit staat wanneer een mer-beoordeling verplicht is.

In artikel 16.53, lid 2, Omgevingswet, staat dat het bevoegd gezag voorschriften kan verbinden aan het besluit van het project die nodig zijn voor het beschermen van het milieu (mitigerende maatregelen). Dat kan ook als die voorschriften in strijd zijn met het wettelijk kader waarop het besluit wordt gebaseerd, zoals het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl). Mitigerende maatregelen staan in het milieueffectrapport.

Bij mitigerende maatregelen die volgen uit een mer-beoordeling, waarbij geen milieueffectrapport is opgesteld, gelden aanvullende eisen. Uit de jurisprudentie (ECLI:NL:RVS:2023:3075) volgt dat mitigerende maatregelen te herleiden moeten zijn tot de aanmeldnotitie.

Daarnaast moeten de mitigerende maatregelen noodzakelijk zijn om aanzienlijke milieueffecten te voorkomen. Als aan die eisen is voldaan, dan hoeft er geen milieueffectrapport te worden opgesteld. De mitigerende maatregelen worden dan opgenomen in het besluit voor het project, zoals een omgevingsvergunning of projectbesluit.