Pas een vaste en variabele afvalstoffenheffing toe om textiel te scheiden
Gemeenten kunnen de hoogte van de afvalstoffenheffing baseren op de hoeveelheid restafval per huishouden. Inwoners worden zo gestimuleerd textiel te scheiden van restafval, wat leidt tot betere textielinzameling.
Hoe pas je afvalstoffenheffing voor textielscheiding toe?
Door gebruik te maken van een variabel tarief kunnen gemeenten huishoudens stimuleren hun afval te scheiden. Hierbij wordt de hoogte van het bedrag berekend naar het gewicht of aantal zakken restafval. De gemeente kan dan afvalsoorten vrijstellen die ze willen scheiden, waaronder textiel.
Doordat het inleveren van textiel gratis is en het scheiden van textiel uit restafval zorgt voor een lagere afvalstoffenheffing, zal dit de prikkel geven aan huishoudens om hun textiel te scheiden.
Gemeenten kunnen de hoeveelheid restafval van huishoudens bijhouden door het aantal keer dat de grijze afvalbak wordt buitengezet en het gewicht daarvan bij te houden, of door een (ondergrondse) container die betaald wordt per klepbeweging (per zak restafval).
Om volledige dekking van de kosten te bewerkstelligen met daarbij het scheiden van afval, is het aan te raden naast een variabel tarief ook een vast tarief, een basistarief, in te stellen.
Dit basistarief dekt de kosten die de gemeente maakt bij het inzamelen en verwerken van de verschillende huishoudelijke afvalstoffen.
Een combinatie tussen een vast tarief aangevuld met een variabel tarief van afvalstoffenheffing kan op vergelijkbare wijze als rioolheffing worden toegepast.
De rioolheffing bestaat uit een basistarief dat wordt aangevuld met een bedrag dat afhankelijk is van de hoeveelheid water die een huishouden verbruikt. Het basistarief werkt als een minimumplafond: geen één huishouden maakt namelijk geen gebruik van het riool.
Ditzelfde principe kan voor afvalstoffenheffing worden gebruikt, gerelateerd aan het aantal kilo afval dat een huishouden produceert.
Uit de praktijk
De gemeente Leeuwarden maakt gebruik van een basistarief in combinatie met een variabel tarief om onder andere textiel te scheiden.
In deze gemeente hoeft niet te worden betaald voor de gescheiden inzameling van groen-, fruit- en tuinafval, textiel, papier en glas.
Hier wordt op basis van de grootte van het huishouden een vast bedrag doorberekend met daarbij een variabel bedrag per sortibak (container) en het gewicht hiervan, of per zak restafval in de ondergrondse container.
Zo probeert de gemeente huishoudens te stimuleren de bovengenoemde afvalsoorten te scheiden, waar tegenover staat dat de huishoudens minder hoeven te betalen voor hun afval.
Voorwaarden
- De kans op zwerfafval en fraude is een mogelijk negatief effect van dit instrument. Als huishoudens meer moeten betalen voor restafval, dan kunnen mensen het afval op straat gooien of in andere/verkeerde vuilnisbakken om zo kosten te drukken. Door gebruik te maken van een combinatie van een vast en diftar-tarief kan dit zo veel mogelijk worden voorkomen. Een andere oplossing is om te werken met voorlichting, controles en boetes.
- Daarbij dient de gemeente rekening te houden met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur, de afvalstoffenheffing moet bijvoorbeeld zorgvuldig, gemotiveerd, niet-discriminerend en proportioneel zijn. Overigens veroorzaakt het scheiden van een extra afvalstof als textiel ook de nodige administratieve werkzaamheden.
Juridische toelichting
Op grond van artikel 15.33 lid 1 van de Wet milieubeheer kan de gemeente een afvalstoffenheffing instellen voor huishoudens die in het bezit zijn van een woning. Daarnaast moet de afvalstoffenheffing altijd op 100% uitkomen. Dit betekent dat de afvalstoffenheffing kostendekkend moet zijn: er mag geen verlies of winst op worden gemaakt.
| Rechtsgebied | Fiscaal recht > Milieurecht |
| Citeertitel | Wet milieubeheer |
| Artikel | 15.33 |
| Geldig vanaf | TBD |