Aanbesteden onder de Europese drempels
Bij nationale aanbestedingen gelden er voor overheden minder strikte regels dan bij Europese aanbestedingen. Met deze vrijheid kunnen overheden de aanbestedingsprocedure inrichten om voedselverspilling te verminderen.
Hoe kun je aanbesteden onder de Europese drempels toepassen?
- Bij nationale aanbestedingen kan je sneller kiezen voor een bepaald soort procedure en heb je meer vrijheid die zelf of anders in te richten. Daarbij gelden de strakkere regels van hoofdstuk 2 van de Aanbestedingswet niet. Je kan dus variaties maken op de procedures. Bijvoorbeeld: je richt een meervoudig onderhandse procedure in als innovatiepartnerschap. Dan selecteer je zelf al de 3-5 meest innovatieve partijen (op basis van objectieve, transparante criteria) en kies je de beste partij(en) voor het vervolg.
Een kanttekening die hierbij gemaakt moet worden is dat nationale aanbestedingen ook aan de aanbestedingsbeginselen gebonden zijn. Een procedure moet dus proportioneel zijn: geen zware dialoog procedure voor een relatief klein werk.
De procedures die veel ruimte geven voor het verminderen van voedselverspilling zijn:
1. Innovatiepartnerschap
Bij een aanbesteding op basis van een innovatiepartnerschap stimuleer je de markt om nieuwe technieken rondom het verminderen van voedselverspilling te ontwikkelen. Zo kunnen verschillende type oplossingen worden verkend en ontwikkeld. En bij succes ook worden ingekocht en afgenomen. Daarnaast kan deze procedure in combinatie met voedselverspilling verminderen in een concessie aan de markt worden uitgevraagd. Zie het instrument: innovatiepartnerschap.
2. Mededingingsprocedure met onderhandeling
Bij een aanbesteding op basis van de mededingingsprocedure met onderhandeling is er ruimte om met de markt verschillende oplossingen te verkennen.
De procedure lijkt op een gewone aanbestedingsprocedure. Het verschil is dat je met de mededingingsprocedure met onderhandeling na de inschrijvingen met de partijen in onderhandeling kan gaan over de inschrijvingen. Je kan dan verbeteringen vragen en bezwaren en belemmeringen bespreken. Dan komt er een BAFO (best and final offer). Dit kan herhaald worden in rondes. Uiteindelijk krijg je een LAFO (last and final offer).
De onderhandeling in de aanbestedingsprocedure zorgt ervoor dat de inschattingen van de mogelijk beschikbare innovaties beter in kaart kunnen worden gebracht. Zo kunnen verschillende type oplossingen rondom voedselverspilling worden verkend en ontwikkeld.
3. Concurrentiegerichte dialoog
Bij een aanbesteding op basis van een concurrentiegerichte dialoog is er ruimte om met de markt verschillende oplossingen te verkennen.
In deze aanbestedingsprocedure ga je eerst in dialoog met de markt op basis van jouw vraag: waar je nog niet duidelijk hebt hoe (een deel van) de vraag of oplossing eruit moet komen te zien. Je verkent op deze manier verschillende oplossingsrichtingen en bespreekt welke aanpassingen voor jouw uitvraag nodig zijn (geen wijziging van minimumeisen). Op basis daarvan kan je de uitvraag wijzigen en krijg je inschrijvingen.
Op deze manier kunnen verschillende type oplossingen rondom voedselverspilling worden verkend en ontwikkeld. Daarnaast kan je de opdracht aanpassen aan ontwikkelingen waar marktpartijen potentie in zien.
4. Combinatie tussen concurrentiegerichte dialoog en mededingingprocedure met onderhandeling
Het verschil tussen beide procedures is dat het gesprek met marktpartijen bij een concurrentiegerichte dialoog voor de publicatie van de uitvraag door de overheid plaatsvindt. Op deze manier kan de hele uitvraag nog worden gewijzigd.
Bij mededingingsprocedure wordt eerst de uitvraag gepubliceerd en vinden de eerste inschrijvingen plaats. Vervolgens wordt pas contact met marktpartijen gezocht in de vorm van onderhandelingen.
Door deze procedures in een nationale aanbesteding te combineren, wordt op twee plekken in het aanbestedingsproces contact met marktpartijen gezocht. Op deze manier kunnen de beste oplossingen rondom voedselverspilling worden verkend en ontwikkeld. Kanttekening: er moet wel een vergoeding voor marktpartijen tegenover staan om extra gemaakte kosten ten opzichte van een normale aanbestedingsprocedure te compenseren. Daarnaast moet het in proportie staan met de opdracht.
In de juridische toelichting van deze drie instrumenten hebben we beschreven aan welke criteria moet worden voldaan voordat je deze bijzondere procedures mag toepassen bij Europese aanbestedingen. Deze criteria zijn dus niet van toepassing op een aanbesteding onder de Europese drempelbedragen. Dat maakt het eenvoudiger om deze procedures toe te passen om voedselverspilling te verminderen.
Uit de praktijk
PIANOo (expertisecentrum aanbesteding) geeft op zijn website meer informatie over en voorbeelden van aanbestedingsprocedures onder de Europese drempels.
Voorwaarden
Het moet hier gaan om aanbestedingen waarvan de geraamde waarde onder de Europese drempelbedragen ligt.
Juridische toelichting
Op nationale aanbestedingen is hoofdstuk 1 van de Aanbestedingswet van toepassing. In artikel 1.12 Aanbestedingswet staan twee belangrijke beginselen die de aanbestedende dienst moet toepassen:
- transparant handelen en ondernemers op gelijke en niet-discriminerende manier behandelen.
- de eisen en voorwaarden die de aanbestedende dienst stelt aan inschrijvers, moeten in een redelijke verhouding staan tot de opdracht (artikel 1.13 Aanbestedingswet).
| Rechtsgebied | Privaatrecht > Aanbesteding |
| Citeertitel | Aanbestedingswet |
| Artikel | Artikel 1.12 |
| Geldig vanaf | Invalid Date |