In het inkoopbeleid legt een decentrale overheid vast op welke manier duurzame criteria moeten worden toegepast in toekomstige aanbestedingen voor GWW-werken.
Hoe kun je inkoopbeleid toepassen?
Als je nog geen inkoopbeleid hebt, stel dan een duurzaam inkoopbeleid op. Heb je wel al een inkoopbeleid, kijk hoe je die verder kan verduurzamen.
Een overheid kan een algemeen inkoopbeleid opstellen en daar een aparte inkoopcategorie in opnemen voor de Grond-, Weg- en Waterbouw (GWW). Of zelfs een specifiek inkoopbeleid opstellen voor alleen GWW. Het volgende stappenplan of afwegingskader kan als uitgangspunt dienen voor het inkoopbeleid:
- Geef een beschrijving van de ambities en doelstellingen op het gebied van circulariteit en duurzaamheid voor GWW-werken
- Beoordeel eerst of een nieuw GWW-werk noodzakelijk is. Misschien kan een bestaand GWW-werk gerenoveerd worden.
- Overweeg voor iedere aanbesteding innovatieve aanbestedingsvormen om de markt uit te dagen. Zoals met een innovatiepartnerschap -zie Stimuleer de duurzaamheid van GWW-werken met een innovatiepartnerschap-, een concurrentiegerichte dialoog -zie instrument: Pas concurrentiegerichte dialoog toe-, of een mededingingsprocedure -zie instrument: Pas mededingingsprocedure met onderhandeling toe.
- Vraag standaard een MKI-berekening uit, hanteer de CO2-prestatieladder en MKI-korting als subgunningscriteria. Zie instrument: Vraag project- en product MKI uit als subgunningscriterium.
- Neem ‘ervaring met MKI of de CO2-prestatieladder’ standaard als geschiktheidseis op in aanbestedingen voor GWW-projecten. Zie instrument: Stuur op ervaring met duurzaamheid via geschiktheidseisen
- Vraag standaard selectiecriteria uit die zijn gericht op duurzaamheid. Zie instrument: stuur op duurzaamheid via selectiecriteria
- Leg duurzame eisen vast in het standaard RAW-bestek dat de overheid sluit met opdrachtnemers/aannemers. Zie instrument: Neem duurzame eisen op in het contract (RAW-bestek)
- Neem in de uitvoeringsvoorwaarden standaard de eis op dat de opdrachtnemer zich houdt aan de maximale MKI-waarde of CO2-prestatieladder. Zie instrument: Vraag bijzondere uitvoeringsvoorwaarden uit in de aanbesteding
Uit de praktijk
- Rijkswaterstaat (RWS) heeft inkoopbeleid opgesteld voor projecten in onder andere de GWW. RWS hanteert twee standaard- instrumenten voor aanbestedingen binnen de GWW:
- Ten eerste vraagt RWS bij een groot aantal projecten duurzaamheid uit door MKI op te nemen in de subgunningscriteria. RWS hanteert daarbij de eisen die gebundeld zijn in het Protocol Berekenen en aantonen MKI-waarde.
- Ten tweede maakt RWS gebruik van de CO2-prestatieladder als subgunningscriterium. De CO2-prestatieladder is een instrument waarmee de uitstoot van organisaties wordt gemeten. Hoe hoger het niveau op de ladder, hoe meer een organisatie zich inspant om de CO2-uitstoot te verminderen.
- De provincie Noord-Holland heeft in haar inkoopbeleid onder andere opgenomen dat in aanbestedingen die betrekking hebben op de bouwsector, infrastructuur en (openbaar) vervoer zoveel mogelijk wordt ingezet op Circulair Inkopen. Hiermee zet de provincie het inkoopvolume in als instrument om producten en diensten in te kopen die voldoen aan de volgende criteria:
- ze dragen bij aan het verminderen van het gebruik van primaire grondstoffen en stimuleren van (her)gebruik van (circulaire) producten en diensten;
- ze vergen minimale toepassing van nieuwe materialen (en fossiele energie) in het productieproces;
- ze vragen minimale toepassing van nieuwe materialen (en fossiele energie) bij het gebruik van de producten;
- ze focussen op lange levensduur;
- ze zijn hoogwaardig herbruikbaar (eventueel na behandeling) na de gebruiksfase.
Juridische toelichting
Inkoopbeleid is geen juridisch instrument vastgelegd in wet- en regelgeving. Het vastleggen van inkoopbeleid is dus niet verplicht. Overheden kunnen zelf bepalen of zij inkoopbeleid opstellen Voor wat betreft de inhoud van het inkoopbeleid gelden wel enkele voorwaarden:
- Voor publieke organen zoals decentrale overheden gelden wel de Algemene beginselen van behoorlijk bestuur (Abbb)
- Het inkoopbeleid mag niet in strijd zijn met een wet- en regelgeving
- Het inkoopbeleid moet in lijn zijn met de aanbestedingsbeginselen (objectiviteitsbeginsel, transparantiebeginsel, gelijkheidsbeginsel en proportionaliteit)
Gemeenten kunnen inkoopbeleid ook opnemen in een omgevingsprogramma zodat het onderdeel wordt van de beleidscyclus (art. 3.4 Omgevingswet).
Daarnaast is inkoopbeleid zelfbindend. Het bindt dus alleen de overheid die het beleid heeft vastgesteld. Het bevat geen bindende bepalingen voor derden.
| Rechtsgebied | Privaatrecht > Aanbesteding |
| Citeertitel | Omgevingswet |
| Artikel | nvt |
| Geldig vanaf | TBD |